Chủ xe bị mất tem, giấy chứng nhận kiểm định phải trình báo và có xác nhận của cơ quan công an rồi mới đưa xe đến kiểm định, cấp lại thay vì chỉ cần đưa xe đến trung tâm đăng kiểm để kiểm định, cấp lại như hiện nay.
Đó là nội dung đáng chú ý về việc cấp lại tem, giấy chứng nhận kiểm định trong dự thảo sửa đổi, bổ sung thông tư số 16/2021/TT-BGTVT (thông tư 16) về kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ đang được Bộ Giao thông vận tải lấy ý kiến các bộ, đơn vị liên quan.
5 trường hợp phải cấp lại giấy chứng nhận, tem kiểm định
Theo quy định hiện hành tại khoản 5, điều 9, thông tư số 16 trường hợp giấy chứng nhận, tem kiểm định bị mất, hư hỏng thì chủ xe chỉ cần đưa xe đi kiểm định lại tại trung tâm đăng kiểm để cấp giấy chứng nhận, tem kiểm định.
Tuy nhiên, dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung thông tư 16 quy định cụ thể việc xử lý các trường hợp giấy chứng nhận hoặc tem kiểm định còn hiệu lực nhưng bị mất, hỏng, rách hoặc có sự sai khác về thông tin như sau:
Giấy chứng nhận hoặc tem kiểm định của xe bị mất: chủ xe hoặc người được ủy quyền phải gửi thông báo bằng văn bản cho đơn vị đăng kiểm, trình báo và có xác nhận của cơ quan công an nơi mất giấy tờ, thực hiện thông báo tìm kiếm trên phương tiện thông tin đại chúng.
Khi nhận được thông báo, đơn vị đăng kiểm nhập thông tin về việc mất giấy tờ lên phần mềm cảnh báo xe cơ giới. Sau 30 ngày đơn vị đăng kiểm nhận được văn bản thông báo, nếu không tìm được giấy tờ đã mất thì chủ xe khai báo theo mẫu, kèm theo các giấy tờ liên quan cùng các bằng chứng đã thông báo tìm kiếm, giấy xác nhận của cơ quan công an và đưa xe đến đơn vị đăng kiểm thực hiện kiểm định để được cấp mới giấy chứng nhận kiểm định và tem kiểm định (chủ xe phải trả tiền dịch vụ kiểm định).
Giấy chứng nhận hoặc tem kiểm định của xe bị hư hỏng: chủ xe mang giấy chứng nhận hoặc tem bị hư hỏng đến đơn vị đăng kiểm, khai báo theo mẫu và đưa xe đến đơn vị đăng kiểm thực hiện kiểm định để được cấp mới giấy chứng nhận và tem kiểm định (chủ xe phải trả tiền dịch vụ kiểm định).
Giấy chứng nhận và tem kiểm định có sự sai khác so với thông tin của xe: chủ xe mang giấy chứng nhận, tem kiểm định đến đơn vị đăng kiểm và khai báo theo mẫu. Nếu sự sai khác này do đơn vị đăng kiểm in sai thì thực hiện in lại giấy chứng nhận và tem kiểm định trong 1 ngày làm việc kể từ ngày khai báo (chủ xe không phải nộp tiền vụ in lại giấy chứng nhận và tem kiểm định).
Giấy chứng nhận và tem kiểm định có sự sai khác thông tin biển số xe so với đăng ký xe: nếu chủ xe có nhu cầu cấp đổi lại giấy chứng nhận và tem kiểm định thì phải đưa xe đến đơn vị đăng kiểm thực hiện kiểm định lại để được cấp giấy chứng nhận và tem kiểm định theo biển số mới (chủ xe phải nộp các khoản giá, phí, lệ phí liên quan theo quy định của pháp luật).
Xe xin lưu hành trở lại khi giấy chứng nhận và tem kiểm định đã bị hỏng, rách: chủ xe khai báo theo mẫu kèm theo các giấy tờ liên quan và đưa xe đến đơn vị đăng kiểm thực hiện kiểm định để được cấp mới giấy chứng nhận và tem kiểm định (chủ xe phải trả tiền dịch vụ kiểm định).
Giấy chứng nhận hoặc tem kiểm định bị mất do xe bị tai nạn có xác nhận của cơ quan công an: sau khi xe sửa chữa xong thì được thực hiện kiểm định để cấp giấy chứng nhận và tem kiểm định (chủ xe phải nộp phí, lệ phí liên quan theo quy định).
Sửa đổi để ngăn chủ xe lợi dụng
Theo lý giải của Cục Đăng kiểm Việt Nam – đơn vị xây dựng dự thảo thông tư, việc quy định cụ thể đối với từng trường hợp cấp lại giấy chứng nhận hoặc tem kiểm định như trên là để phù hợp với thực tế và hạn chế việc chủ xe lợi dụng chính sách nhằm sử dụng đồng thời giấy chứng nhận kiểm định cấp mới và giấy chứng nhận đã khai báo mất.
Cụ thể, tháng 3-2023, Bộ Giao thông vận tải ban hành thông tư số 02/2023/TT-BGTVT sửa đổi thông tư 16/2021/TT-BGTVT theo hướng miễn kiểm định lần đầu cho một số xe chưa qua sử dụng và điều chỉnh chu kỳ kiểm địnhthêm 6 tháng ở một số nhóm xe chở người đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải.
Tiếp đó, tháng 6-2023, Bộ Giao thông vận tải ban hành thông tư 08/2023/TTBGTVT cho phép áp dụng ngay chu kỳ kiểm định theo quy định tại thông tư 02 mà không phải đưa xe đến đơn vị đăng kiểm để thực hiện kiểm định lại.
Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua, Cục Đăng kiểm nhận được nhiều phản ánh của các đơn vị đăng kiểm xe việc chủ xe lợi dụng quy định cấp giấy chứng nhận kiểm định, tem kiểm định bị mất mà không cần khai báo để bóc giấy chứng nhận và tem kiểm định đã được cấp cho xe không kinh doanh vận tải.
Sau đó, chủ xe đề nghị đơn vị đăng kiểm cấp lại hoặc kiểm định cấp mới giấy chứng nhận, tem kiểm định cho xe có kinh doanh để được cấp phù hiệu xe kinh doanh vận tải.
Tiếp đó, chủ xe dùng giấy chứng nhận và tem kiểm định cho xe không kinh doanh vận tải (đã bóc, báo mất trước đó) để chở khách tại các khu vực cấm xe kinh doanh hoạt động, gây mất trật tự an toàn giao thông.
Cục Đăng kiểm cho rằng việc bổ sung quy định về cấp lại giấy chứng nhận kiểm định hoặc tem kiểm định như trên cũng để nâng cao trách nhiệm của chủ xe trong việc bảo quản, giữ gìn giấy, tem kiểm định; tránh việc lợi dụng để có thêm giấy chứng nhận kiểm định và tem kiểm định để phục vụ mục đích phi pháp.